Sytuacja hydrologiczna na Żuławach Wiślanych pozostaje wymagająca, jednak – jak podkreślają służby i samorządowcy – jest pod kontrolą. Region znajduje się obecnie w kulminacyjnej fazie oddziaływania sztormu, który powoduje wysokie stany wód i zjawisko cofki.

Kulminacja sztormu i ostrzeżenia najwyższego stopnia

– Według posiadanych prognoz obecnie jesteśmy w kulminacyjnej fazie nadchodzącego sztormu. Oczywiście pogoda nie zawsze słucha prognoz, ale mamy nadzieję, że przewidywania się sprawdzą i sytuacja powoli powinna się poprawiać – poinformował Bogusław Pinkiewicz z Wód Polskich.

Na terenie całych Żuław obowiązuje ostrzeżenie hydrologiczne trzeciego stopnia, czyli najwyższy poziom ostrzeżeń IMGW. Przekroczenia stanów ostrzegawczych i alarmowych odnotowywane są przede wszystkim tam, gdzie wody śródlądowe mają bezpośredni kontakt z morzem, Zatoką Gdańską i Zalewem Wiślanym.

Przekroczenia stanów wód i działania kryzysowe

– Obserwujemy przekroczenie stanów alarmowych wszędzie tam, gdzie mamy styczność z morzem lub Zalewem Wiślanym – m.in. w Gdańsku, Gdyni, a także na Żuławach, w miejscowościach takich jak Nowa Pasłęka, Elbląg czy Nowakowo – wyjaśnia Pinkiewicz.

W Elblągu, w związku z chwilowym przekroczeniem stanu alarmowego, powołano sztab kryzysowy, w którym uczestniczą również służby Wód Polskich. Trwają kontrole wałów, kanałów i stacji pomp na Żuławach Elbląskich. Jak dotąd nie stwierdzono awarii o krytycznym znaczeniu.

Wrota przeciwsztormowe kluczowe dla bezpieczeństwa

Szczególną rolę w zabezpieczeniu Żuław odgrywają wrota przeciwsztormowe, w tym wrota na rzece Tudze w Nowym Dworze Gdańskim, które obecnie pozostają zamknięte.

– To jest trochę bardziej skomplikowane, bo cały czas służby nadzoru wodnego czuwają nad tym, czy wrota otwierać, czy zamykać. Dla nas ważne jest, żeby były zamknięte, ale nie może to trwać permanentnie i długo – podkreśla Jacek Michalski, burmistrz Nowego Dworu Gdańskiego.

Jak zaznacza burmistrz, poziom wody w rzece Tudze jest wysoki, ale nie przekracza stanów alarmowych, a dzięki odpowiedniemu zarządzaniu wrotami miasto czuje się bezpieczniej.

– Od 2022 roku, kiedy wrota zostały oddane do użytku, sztormowy wiatr od strony morza nie budzi już takiego strachu wśród mieszkańców – dodaje.

Cofka i zagrożenie dla terenów depresyjnych

Burmistrz wyjaśnia również mechanizm cofki, który stanowi główne zagrożenie dla Żuław.

– Woda płynie w odwrotnym kierunku – od strony morza do Zalewu Wiślanego, przez Szkarpawę do Tugi i kanałów. To właśnie cofka, która stwarza zagrożenie dla Żuław – tłumaczy Michalski.

W przeszłości w rejonie Tugi konieczne było rozkładanie worków lub rękawów przeciwpowodziowych. Obecnie, dzięki wrotom przeciwsztormowym, takie działania nie są już potrzebne.

– Nie robimy tego od trzech lat, bo wrota spełniają swoją rolę. Dają mieszkańcom duże poczucie bezpieczeństwa i chronią miasto, bo nie mamy innych form ochrony – zaznacza burmistrz.

 

 

System naczyń połączonych i stabilna sytuacja

Wrota na Tudze są czasowo otwierane w sposób kontrolowany, aby regulować poziom wody w kanałach Pryżnik i Linawa.

– Działa to jak system naczyń połączonych. Dzięki temu sytuacja w gminie Nowy Dwór Gdański jest stabilna i możemy czuć się bezpiecznie – podkreśla Michalski.

Sytuacja pod kontrolą, służby w gotowości

Wody Polskie pracują w trybie alarmowym, a komunikaty hydrologiczne wydawane są trzy razy dziennie – o godzinie 8, 14 i 20. Kolejny komunikat zaplanowano na wieczór. Starosta Nowodworski Barbara Ogrodowska ogłosiła pogotowie przeciwpowodziowe.

– Dzięki tym zabezpieczeniom wiemy, że sytuacja jest pod kontrolą, a człowiek potrafi przynajmniej w pewnej części panować nad żywiołem – podsumowuje burmistrz Nowego Dworu Gdańskiego.